این مجموعه تا سال 1330 خانه و محل کار قوام ‌السلطنه نخست‌ وزیر قاجار و پهلوی بود و بعد از آن، از سال 1332 به مدت هفت سال در اختیار سفارت مصر قرار گرفت. در سال‌های بعد به ترتیب سفارت افغانستان و بانک بازرگانی ایران بوده است. در سال 1355 از بانک بازرگانی خریداری شده و به منظور تأسیس موزه تخصصی سفال و شیشه به وزارت فرهنگ و هنر سابق واگذار می‌گردد. پروژه تغییر کاربری ساختمان قوام و تبدیل آن به موزه آبگینه و سفالینه‌های تهران به معمار و مهندس مشهور اتریشی به نام هانس هولاین (Hans Hollein) سپرده می‌شود. هولاین در طول اجرای این پروژه با توجه به شاخص‌های معماری ایران قبل و بعد از اسلام و ویژگی‌های فرمی و تاریخی آثار، اقدام به طراحی و ساخت ویترین‌های اشیا و طراحی تالارهای موزه می‌کند.

معماری داخلی موزه آبگینه

ساختمان موزه متشکل از دو طبقه و یک زیرزمین است. با زیربنای 1040 مترمربع به سبک معماری ایرانی- اروپایی ساخته شده است. معماری داخلی موزه آبگینه دارای قسمت های مختلفی همچون بخش نمایش اشیا،، غرفه محصولات فرهنگی، کتابخانه، بخش اداری می باشد. بخش نمایش اشیا شامل 6 تالار است که در طبقه همکف اشیای تاریخی دوران پیش از تاریخ تا قبل از اسلام، در تالارهای سمعی و بصری، مینا و بلور قرار داده شده‌اند. در طبقه اول موزه نیز تالارهای صدف، زرین‌فام و لاجورد قرار دارد که در آنها اشیا مربوط به دوران اسلامی تا معاصر به نمایش گذاشته شده‌اند. حوضخانه و ساختمان آموزش نیز از دیگر قسمت های مجموعه می باشند. دارای کاشی کاری های منحصر به فرد اواخر دوره قاجار و سقفی با کچبری های برجسته می باشد در طبقه زیر همکف عمارت واقع گردیده و در آن گالری موزه قرار دارد. ساختمان آموزش نیز در ضلع شمالی حیاط موزه می باشد در طبقه همکف آن بخش کلاس های آموزشی و در طبقه فوقانی، کتابخانه موزه آبگینه و سفالینه‌های ایران مشتمل بر 4000 جلد کتاب تخصصی در زمینه هنر، تاریخ، معماری و صنایع دستی قرار دارد. تزیینات نمای ساختمان موزه آبگینه و سفالینه‌های تهران شامل 51 طرح نقش برجسته آجری یادآور دوران سلجوقی بوده و وجود ایوان و ستون‌های کناری ورودی ساختمان، از شاخصه‌های معماری دوران اواخر قاجار و پهلوی اول است. داخل ساختمان نیز تزیینات بسیاری شامل آینه‌کاری، گچبری و در و پنجره‌های چوبی منبت‌کاری شده وجود دارد. همچنین طبقه همکف و اول با پلکان چوبی نعلی شکل، که برگرفته از ساختمان‌های روسی قرن هجدهم و نوزدهم میلادی است، به هم متصل شده اند.

بخش های مختلف موزه آبگینه

معماری موزه و اشیا نگهداری شده در آن، موزه آبگینه را به یکی از دیدنی ترین جاذبه های گردشگری استان تهران تبدیل نموده است. در قسمت ورودی موزه ابزار، ادوات، انواع مواد و رنگ‌هایی که در ساخت شیشه استفاده می‌شوند و نیز نمونه‌هایی از اشیا شیشه‌ای وجود دارد. در تالار سمعی و بصری نمایی از یک گور پیش از تاریخ وجود دارد که درون آن اسکلتی از انسان پیش از تاریخ، وسایل و زیور‌آلات آن به صورت نمادین قرار داده شده است. در تالار مینا قدیمی‌ترین آثار شیشه‌ای و سفالین موزه به نمایش گذاشته شده و برای طراحی ویترین‌ها از معماری دوره هخامنشیان در تخت جمشید استفاده شده است. قدیمی‌ترین آثار شیشه‌ای این تالار، متعلق به اوایل هزاره‌ دوم قبل از میلاد است که شامل میله‌های شیشه‌ای به دست‌آمده از چغازنبیل می‌باشد. تالار بلور که به دلیل نمایش اشیا شیشه‌ای به این اسم نام‌گذاری شده دارای ویترین‌هایی است که برگرفته از معماری دوره هخامنشیان (ستون‌های تخت جمشید) و نقش رستم در شیراز است. تالار صدف نیز شامل اشیای سفالین و شیشه ای دوران اسلامی است و دلیل نام‌گذاری آن به این نام ، دکوراسیون صدفی شکل آن است. تالار زرین‌ فام نیز محل نمایش ظروف موسوم به زرین‌فام می باشد. این ظروف به دلیل تکنیک تزیین به این نام شهرت یافته و جزء ظروف اشرافی محسوب می‌شده‌اند. تالار لاجورد که به دو بخش لاجورد 1 و 2 تقسیم شده است، دارای ویترین هایی می باشد که از فرم خیمه‌های مغولی و برج‌مقبره‌های آن دوران الهام گرفته شده ‌اند. اشیایی که در این دو بخش به نمایش گذاشته شده اند، شامل آثار سفالین و شیشه‌ای مربوط به دوران تیموری و ایلخانی تا دوران صفوی و قاجار می‌باشد. برای بازدید از این جاذبه استان تهران می توانید با تورهای گردشگری البرزمن همراه شوید و سفری فراموش نشدنی برای خود به یادگار بگذارید.