چنان‌که مورخان بر آن اتفاق نظر دارند حصارکشی در اطراف قریه تهران که روستایی در نزدیکی ری بود، به دستور شاه طهماسب انجام می‌پذیرد. بعد از آن شاه عباس و شاه سلیمان نیز ساخت و سازهایی در این مکان انجام دادند. نهایتا در زمان آقامحمدخان قاجار این مکان مورد توجه قرار گرفت و به عنوان پایتخت انتخاب شد. عودلاجان در کنار محله‌های سنگلج، چال میدان، ارگ و بازار به عنوان قدیمی‌ترین محله‌های تهران شناخته می‌شود. محتمل است که گسترش تهران از همین محل شروع شده باشد که بافت‌های تاریخی به مراتب قدیمی‌تری در آن یافت می شود از جمله امام زاده یحیی که تاریخ این بنا به دورانی قبل از صفویه بازمی‌گردد.
 در دوره قاجار عودلاجان جزو مناطق اعیان نشین پایتخت به شمار می‌رفته است. قوام الدوله، نصرالدوله، مدرس، موتمن الاطباء، امین نظام، عزت الدوله، ملک الشعرا و نام‌های آشنای دیگری از عصر قاجار با این محله پیوند خورده اند.
عودلاجان در جنوب میدان بهارستان قرار گرفته است. در واقع عودلاجان بین بازار تهران، چهارراه مولوی و میدان بهارستان واقع شده و از هر سمت یک ورودی دارد. ورودی بازار از مسیر چهارراه سیروس می‌گذرد و از روبروی بازار آهنگرها شروع می‌شود. ورودی میدان بهارستان هم  از خیابان سرچشمه در خیابان مصطفی خمینی آغاز می‌شود.
محله کلیمی‌ها»، «اودلاجان»، «عودلاجان»، «سرچال» و …  این‌ها اسامی مختلفی‌ست که عودلاجان را با آن هم میشناسند. از اسم این محله می‌توان فهمید که ریشه آن به سال‌های دور و درازی می‌رسد. سال‌هایی که هنوز تهران قریه‌ای کوچک بود. عودلاجان هم به جایی گفته می‌شد که نهرهای آب تقسیم می‌شدند. دلیل نامگذاری سرچال هم به چاله‌های زیادی برمی‌گردد که با باریدن باران، آب داخل این چاله‌ها جمع و سرریز می‌شد.
 سه محله اصلی به نام‌های پامنار، امامزاده یحیی و ناصر خسرو در این منطقه قرار دارد. خیلی‌ها برای دیدن امامزاده یحیی، امامزاده‌ای که قدمتش به دوران مغول‌ها می‌رسد، به این محله می‌آیند. اگر از خیابان پانزده خرداد پیاده‌روی را شروع کنیم، اول وارد محله امامزاده یحیی می‌شویم. این محله، کوچه‌های خیلی باریک با خانه‌های کوچک و قدیمی چسبیده به هم دارد.
کنار امامزاده، کهن‌ترین چنار تهران که قدمتش به ۹۰۰ سال می‌رسد، سرش را به سمت آسمان بالا برده. از سوی دیگر روبروی امامزاده و در کوچه ابوالقاسم، موزه تهران قدیم یا همان سرای کاظمی، عمارت آجری شکلی‌ست، شامل نگارخانه، موزه مردم‌شناسی، تالار مشاهیر، تماشاخانه و کتابخانه تخصصی تهران‌شناسی.
در نزدیکی این دو، مدرسه معمارباشی، یک مدرسه وقفی قدیمی‌ست که روزی جنبش مشروطه از مقابل آن شروع شده است. داخل این بنا نمی‌توان رفت، اما می‌توان از بیرون سر در آن را نگاه و تاریخ را مرور کرد.
خانه مدرس، یکی از آن خانه‌های قدیمی‌ست که مشابهش را فقط در فیلم‌های قدیمی دیده‌ایم. حیاط و ایوان آجری و حوض وسط آن به همراه گلدان‌هایی که روی ایوان گذاشته شده ما را به خاطره تاریخی می‌برد. بعضی‌ها نه به خاطر شکل و شمایل ظاهر خانه، بلکه به خاطر اسناد، کتاب‌ها و قراردادهای مختلف به دیدن این خانه در امیرکبیر شرقی (امین حضور)، کوچه شهید جاویدی (میرزا محمود وزیری) و بن بست مدرس (کوچه نصیرالدوله ) می‌آیند.
در عودلاجان، «اولین»‌های زیادی وجود دارد. مثلا اولین بانک ایران در تیمچه اکبریان (ثبت شده درفهرست آثار ملی)  در این محله تاسیس شده است؛ البته این بنا امروز به سفره‌خانه سنتی طهرون تغییر نام داده، جایی که به خاطر دیزی‌هایش در شهر مشهور است. بنای این سفره‌خانه به ۲۶۰ سال قبل می‌رسد.
بعد از دیدن بازارچه در عودلاجان تهران می‌توان با خرید یک بلیط سه هزار تومانی، حمامی را هم پیدا کرد که کریم آب منگل در آنجا کشته شد. حمام نواب که حالا دیگر حمام نیست و اثری از فیلم قیصر در آن دیده نمی‌شود.
سریال پدرسالار را هم در یکی از خانه‌های قدیمی این محله به نام عمارت مهرانگیز ساخته‌اند. این خانه قاجاری امروز به خانه فرهنگ امامزاده یحیی تبدیل شده است.
عودلاجان تا اواسط دوره پهلوی اعتبار اجتماعی خود را حفظ کرد. اما پس از دگرگونی‌های بزرگ اجتماعی و شهری که در دهه ۱۳۴۰ رخ داد، به تدریج از اهمیتش کاسته شد.
آثار ثبت شده بافت تاریخی عودلاجان شامل امامزاده یحیی، مسجد خان مروی، مسجد میرزا محمود، مسجد شاهی، سقاخانه سرچشمه، آب انبار مسجد حکیم، باغ سفارت روسیه، بازارچه نایب السلطنه، ساختمان چاپخانه، حمام حکیم باشی، حمام خانم، خانه فرمانفرما، خانه قوام الدوله، خانه امام جمعه، خانه وثوق، خانه موتمن الاطبا، گذر و محله مدرسه خان مروی و مدرسه رضاییه است. خود محله تاریخی عودلاجان هم در فهرست آثار ملی ثبت شده است.